Andy Warhol’un Deneme Çekimleri

Deneme Çeki̇mleri̇, 1964-66
Deneme Çeki̇mi̇: Lou Reed (1966)
Deneme Çeki̇mi̇: John Cale (1966)
Deneme Çeki̇mi̇: Ni̇co (1966)
Deneme Çeki̇mi̇: Sterli̇ng Morri̇son (1966)
Deneme Çeki̇mi̇: Maureen Tucker (1966) Di̇ji̇tal Dosyalara Aktarilmiş 16 Mm’li̇k Fi̇lm, Si̇yah-beyaz, Sessi̇z, 4’
Andy Warhol Müzesi̇ (Pi̇ttsburgh) Koleksi̇yonu, Andy Warhol Görsel Sanatlar Vakfi’nin İzni̇yle 

1963 ile 1966 yılları arasında Andy Warhol, New York sanat çevresinden çeşitli kişilerin film portreleri üzerinde çalıştı. Bir kısmı tanınmış bu kişiler Andy Warhol’un 16 mm’lik kamerasıyla, “kameranın önünde durun” dışında herhangi bir yönlendirme olmadan dört dakika boyunca görüntülendi. Çekim sırasında kameranın hareket etmemesi, arka planın sade ve tek tip olması esas alınmıştı; “çekimi yapılanlar iyi ışıklandırılmalı ve kadraja ortalanmalı, cepheden bakmalı, mümkün olduğunca hareketsiz durmalı, konuşmaktan ve gülümsemekten kaçınmalı ve gözlerini kırpmamalı”ydı. Bu çekimlerin esprisi, çekilenleri bitkin düşüp veya sıkılıp poz vermekten vazgeçirecek bir süre boyunca devam etmesiydi. Kamera tam da kişinin poz vermekten vazgeçtiği anda kişinin gerçek egosunu yakalıyordu ve kişinin karakteri o anda kendini ele veriyordu. Warhol bu kişileri filme alırken aynı zamanda dört dakika boyunca onları “süperstar” yaptığını da fark etmişti.

Her film standart bir hızda, yani saniyede 24 kare hızla çekilmişse de, Warhol saniyede 16 kare hızla, yani sessiz filmlerin hızında gösterilmesini kararlaştırmıştı. Sonunda ortaya alışılmamış derecede akışkan bir ritim, ışıklandırmanın sadeliği ve yüz ve saçlara odaklı yakın çekimlerin keskinliği ile kontrast oluşturan uyumlu bir ritim çıkmıştı. Warhol, bunun oturma pozisyonunda çekimi yapılan kişinin karizmasını yakalamak için en iyi yöntem olduğu görüşündeydi. “Gerçek yıldızlar, bir saniye bile gözünüzü alamayacağınız şeyler yapabilen (ki bu gözlerindeki bir hareket de olabilir) kişilerdir.” Bu filmler The Thirteen Most Beautiful Women (En Güzel On Üç Kadın),The Thirteen Most Beautiful Men (En Güzel On Üç Erkek), Fifty Fantastics (Elli Fantastik Kişi), Fifty Personalities (Elli Kişilik) gibi başlıklar altında uzun derlemeler halinde sunulmuştu.

The Velvet Underground üyelerinin bu beş Deneme Çekimi, 1966’da The Factory’de gerçekleştirilmişti: Lou Reed, John Cale, Sterling Morrison, Maureen Tucker ve Nico, farklı nedenlerle Warhol’un kamerasına poz vermişti. Burada Nico’nun özel bir önemi var, zira Cale ve Reed’in karşı çıkmasına rağmen Nico, Warhol’un dayatmasıyla grubun solistlerinden biri olmuştu. Bu filmlerden daha çok Exploding Plastic Inevitable (Kaçınılmaz Patlayan Plastik) konserlerinde toplu olarak bir multimedya gösterimi biçiminde yararlanılmış, konser sırasında grubun arkasına, konser salonunun yan duvarlarına ve seyircinin üzerine yansıtılmıştı.

Bu projenin tutkulu doğası ve Warhol’un o üç yıl boyunca çevresindeki insanların bu şekilde portrelerini oluşturma ısrarı, Warhol’un Gerard Malanga ile birlikte çıkardığı ve içinde 45 filmden alınan karelerin yer aldığı Screen Test / A Diary başlıklı kitapta da kendini hissettirir. 2009’da Andy Warhol Vakfı, Deneme Çekimleri’nin gösterimi sırasında canlı olarak çalınacak müzik parçaları bestelemeleri için Dean Warenham ve Britta Phillips’e (Luna isimli grubun eski üyeleri) başvurdu. Ortaya çok başarılı bir iş çıktı, öyle ki onu 2010’da 13 Deneme Çekimi’nin yer aldığı bir DVD ve burada kullanılan parçaların yer aldığı 13 Most Beautiful: Songs for Andy Warhol’s Screen Tests başlıklı bir albüm izledi. 

Bu Bir Aşk Şarkısı Değil: Video Sanatı ve Pop Müzik İlişkisi sergisi 25 Kasım 2015 - 07 Şubat 2016 tarihleri arasında Pera Müzesi’nde gerçekleşti.