Osmanlı’da Kahve İkramı

30 Eylül 2022

Osmanlı saray ve konak haremlerinde kahve ikramı törenle yapılırdı. Önce gümüş tatlı takımı ile tatlı (reçel) sunulur, ardından kahve ikramı başlardı. Kahve güğümü, tombak, gümüş veya pirinçten yapılmış, ortasında kor ateş bulunan ve kenarlarına takılı üç zincirden tutularak taşınan sitile oturtulurdu. Sitil örtüsü ise, yuvarlak, atlas veya kadifeden, sırma, sim, pul, hatta inci ve elmas işlemeli olurdu.

İçinde kahve fincanı ve zarflar bulunan tepsiyi taşıyan kişi stil örtüsünü kenardan iki eli ile önlük gibi önünde tutar, ikinci kişi stil takımını taşırdı. Üçüncü ise tepsiden porselen fincanı alır, stildeki güğümden kahveyi doldurur, fincanı altın, tombak, gümüş veya porselen zarfa yerleştirir, zarfın ayağından iki parmağı ile tutarak tek tek misafirlere ikram ederdi. Tiryakiler kahve ile birlikte nargile veya uzun çubuklarda tütün içerlerdi.

Hizmetçi Kız, Jules Joseph Lefebvre, 1880, tuval üzerine yağlı boya

Tombak sitil, kahve güğümü ve fincan zarfı                                                              Kahve fincanları ve tepsi, 20. yüzyıl
Suna ve İnan Kıraç Vakfı Kütahya Çini ve Seramikleri Koleksiyonu

Kahve küçük bir bardak su ile beraber ikram edilir, tatlı ikramının üzerine su içilir ve en son kahveye geçilirdi. Türk kahvesine has bu servis, tadım deneyimini zenginleştiren bir ritüeldi.

 

Kahve fincanları, 18. yüzyıl
Suna ve İnan Kıraç Vakfı Kütahya Çini ve Seramikleri Koleksiyonu

Sarayda itibarlı bir protokol içeceği olarak sunulan kahve kahvecibaşı ve maiyetindekiler tarafından sunulurdu. 17. yüzyıldan itibaren yabancı seyyahların anılarında ve gravürlerde kahvehane tasvirleri ve kahve ikramı ritüellerine sıkça rastlanır.

Kahve Molası: Kütahya Çini ve Seramiklerinde Kahvenin Serüveni sergimizi ziyaret edebilir, kahve etrafında şekillenen çeşitli rutinleri, ritüelleri ve daha fazlasını keşfedebilirsiniz.

İstanbul: Öncesi & Sonrası

İstanbul: Öncesi & Sonrası

Suna ve İnan Kıraç Vakfı Fotoğraf Koleksiyonu’ndan seçtiğimiz, 1850’lerden 1980’lere tarihlenen İstanbul fotoğraflarındaki manzara ve mekanları, bu yerlerin günümüzdeki görünümleriyle birlikte sunuyoruz!

Rineke Dijkstra Bana Bak!

Rineke Dijkstra Bana Bak!

“Portre insanlık durumunun dışından ve de içinden bahseder, bir kişinin fiziği kadar psikolojisini de yansıtır –ya da yansıtmalıdır.”

Sergey Parajanov Anlatıyor

Sergey Parajanov Anlatıyor

“Olabilecek en kötü hapishane koşullarıyla karşılaştığımda, bir seçim yapmak zorunda olduğumu anladım: ya dibe vuracaktım ya da bir sanatçı olacaktım.”