"Ve Taş Kendi Ağırlığınca Düştü"
Hititlerde Ölçü ve Ölçümleme
Prof. Dr. İlknur Taş

Suna ve İnan Kıraç Vakfı'nın koleksiyonundan biri olan Anadolu Ağırlık ve Ölçüleri Koleksiyonu’ndan seçkiyle hazırladığı Ağırlık ve Ölçü Sanatı sergisi ağırlık ve ölçü aletleri etrafında şekillenen ekonomiyi, kültürü, kültürlerarası sistem ilişkilerini, toplumsal güven dinamiklerini ve birimlerin standartlaşmasının yolculuğunu, MÖ 2. binyıldan günümüze uzanan bir süreçte uygarlıkların, tanrıların, tüccarların, usta ve çırakların gözünden keşfetmeyi amaçlıyor, dönüşümlerin ve sürekliliklerin izlenmesine olanak veriyor. Homeros’un İlyada Destanı’ndaki dizeden esinlenen “Ve Taş Ağırlığınca Düştü” başlıklı konuşma serisinde alanında uzman konuşmacılar serginin kapsadığı dönemler olan Asur Ticaret Kolonileri Çağı, Hititler, Helenistik Dönem, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerindeki alışveriş, ticaret, ağırlık ve ölçü sistemlerine ışık tutuyor.

Hattuşa (Boğazkale-Çorum) başkent olmak üzere Anadolu’nun önemli bir bölümü ve Kuzey Suriye’ye uzanan topraklar üzerindeki halkları egemenliği altına almak suretiyle siyasal, askeri ve idari bakımdan iyi örgütlenmiş bir sistemi inşa eden Hititler’in, kurdukları bu düzenli devlet sisteminde çeşitli ölçü ve ölçümleme teknikleri bulunmaktadır.

Hititler’de tanrıların memnun edilmesinden devletin en önemli gelir kaynaklarının düzenlenmesine; büyü ve kültsel pratiklerden inşa faaliyetlerine; bayram ve kutlamaların düzenlenmesine; yani kısaca dini, hukuki, askeri ve idari hemen hemen devletin yaptırım gücünün hissedildiği her alanda ölçü ve ölçümleme mevcuttur. Modern devlet anlayışında ve modern dünyada nasıl ki ölçü temeline dayalı niceliklerin özelliklerini inceleyen matematik bilimi hayatın her alanında varsa, Hititler’de de her ne kadar matematik olarak adlandırmasak da belirli ölçüde sayıya dayalı ve mantık sınırları içerisinde sistematik bir ölçü sisteminden bahsetmek mümkündür.

Prof. İlknur Taş serinin ikinci konuşmasında, günümüz dünyası ile Hitit Devleti’nde kullanılan ölçü ve ölçümleme ve sonunda ortaya çıkan matematiksel bakış açılarını anlatacak.

Konuşma Pera Müzesi Youtube kanalından canlı olarak gerçekleştirilecektir. Etkinlik dili Türkçedir.

İlknur Taş Hakkında

Doktora çalışmalarına hazırlık kapsamında iki yıl Almanya'da, Eberhard Karls Tübingen Üniversitesi'nde araştırmalarda bulunan Taş, tamamladığı doktora tezi akabinde doktora sonrası çalışmaları için Londra Üniversitesi, SOAS (the School of Oriental & African Studies) tarafından kabul edilmiştir. 2009 yılından 2013'e kadar Yunanistan Atina Eğitim ve Araştırma Enstitüsü'nde (Greece Athens Institute For Education And Research) Akademik Üye olarak bulunan İlknur Taş Hitit Üniversitesi’nde çalışmalarını sürdürmektedir.

Almanca, İngilizce ve Türkçe'de alanın önde gelen dergilerinde makaleler kaleme alan İlknur Taş'ın, bildiri, makale ve kitap bölümü türündeki eserleri haricinde çivi yazılı tabletler üzerine Almanya’da basılan bir kitabı bulunmaktadır.

Süreli Sergi